Pochodzenie środkowoazjatyckiej rasy psów pasterskich jest bardzo stare. Jego bezpośrednim przodkiem jest prawie na pewno mastif tybetański, od którego wywodzą się wszystkie cztery główne rasy rosyjskie. W rzeczywistości, jego początki sięgają Rosji, dzięki krzyżówce trzech ras: Tobet, Alabai i Torkuz, która miała miejsce ponad 4000 lat temu.
Powstała jako rasa w wyniku selekcji naturalnej na rozległym terytorium rozciągającym się od Morza Kaspijskiego do Chin i od Uralu do Afganistanu. Nie przeszła żadnej ewolucji morfologicznej, a rasa pozostała prawie czysta. Dzieje się tak dlatego, że zawsze żył w odizolowanych, zimnych obszarach, z niewielkim kontaktem z innymi rasami.
Jest przyzwyczajony do surowych warunków klimatycznych i rozwinął się, aby stać się coraz bardziej zdolnym do przebywania w zimnie i być strażnikiem stad, ale także ziemi i wiosek. W rzeczywistości uważa się, że został wyhodowany, aby towarzyszyć karawanom ludów koczowniczych i ich stadom. Trudne warunki życia i ciągła walka z drapieżnikami wpłynęły na ich budowę fizyczną i charakter, czyniąc je nieustraszonymi i silnymi. Morfologicznie należą one do typu molossoidalnego.
Zauważmy, że psy z Turkmenistanu, które muszą chodzić po piasku, są na ogół lżejsze niż te, które żyją w surowych górach Tadżykistanu. Psy żyjące w regionach, w których występują większe wilki, mają również większe rozmiary. Radziecka policja używała go jako imponującego psa stróżującego w patrolach granicznych i operacjach patrolowych.
Nawet dziś nie jest dobrze znany poza rodzimymi regionami Usbekistanu, Turkmenistanu, Tadżykistanu i Kirgistanu.
Charakterystyka rasy psów owczarek środkowoazjatycki
Owczarek środkowoazjatycki przez tysiąclecia wyrobił sobie silny i niezależny charakter, ale jest bardzo niezawodny i nigdy nie jest agresywny, chyba że ma ku temu powody. Jako szczeniak lubi się bawić, ale w miarę dorastania poświęca się pracy stróża. W rzeczywistości, rasa ta była używana przez tysiące lat do strzeżenia i dlatego nie wymaga szkolenia, ten instynkt jest w jego genach. Jako dorosły ma tendencję do spania w ciągu dnia, choć zawsze ma wszystko pod kontrolą, by rozpocząć pracę o zachodzie słońca i w nocy. Szczeka tylko wtedy, gdy ma ku temu ważny powód i interweniuje tylko wtedy, gdy jest to konieczne.
Jest bardzo czuły i niezawodny w stosunku do swojej rodziny, zwłaszcza dzieci i osób starszych, które postrzega jako delikatne obiekty wymagające ochrony, a także szczęśliwie współistnieje z kotami i psami, zwłaszcza małymi. W przypadku kontaktu z psami tej samej płci i dużymi psami, konieczna jest wczesna socjalizacja, aby je zaakceptować.
Nie jest to pies dla każdego, nie jest to pies płaski, gdyż woli przebywać na dworze i potrzebuje dużo przestrzeni. Bardzo często można go zobaczyć w ściśle określonym miejscu na posesji, skąd może mieć oko na całe terytorium, które musi chronić. Wymaga jednak dużej uwagi, aby zawsze czuł silną więź z właścicielem. Są to psy rodzinne, które chcą i szukają interakcji z rodziną na co dzień.
Nie jest to pies odpowiedni dla nieśmiałych lub niedoświadczonych właścicieli, gdyż celem szkolenia musi być uczynienie go swego rodzaju przywódcą stada. Musi to być również właściciel, który daje psu do zrozumienia, że musi wykonywać polecenia.
Wygląd rasy owczarek środkowoazjatycki
Owczarek środkowoazjatycki jest dużym psem. Wysokość w kłębie samca wynosi średnio około 70 centymetrów przy wadze od 50 do 65 kilogramów, ale zdarzają się osobniki, które z łatwością osiągają 90 centymetrów wzrostu przy wadze 100 kilogramów. Samice są zazwyczaj o około dziesięć kilogramów lżejsze.
Ma energiczną, obszerną budowę z wyraźnie widocznymi mięśniami. Jego budowa jest dobrze proporcjonalna pomiędzy głową, kończynami i tułowiem. Jego nogi są mocne i mają mocną strukturę kostną, ogon jest długi i sierpowaty. Jego chód jest szybki i luźny.
Czaszka jest bardzo szeroka, kufa jest krótka i mocna z małymi, wystającymi oczami, trufla jest bardzo szeroka i czarna, uszy są trójkątne i noszone opadająco; pies ma na ogół łagodny wyraz. Niestety w niektórych krajach pochodzenia, gdzie praktyka ta jest nadal dozwolona, uszy i ogon są odcinane.
Sierść jest gęsta, twarda i gładka z wełnistym podszerstkiem, który jest również bardzo gęsty. Kolory są różnorodne i mogą być jednolite lub dwubarwne, od kremowego po złoty, piaskowy, czerwony, płowy, biały, czarny, a nawet harlequin.
Pielęgnacja i zdrowie psów rasy owczarek środkowoazjatycki
Owczarek środkowoazjatycki jest bardzo odpornym, silnym i wytrzymałym psem. Jest przyzwyczajony do przebywania na zewnątrz, a także do spania na zewnątrz, ponieważ od wieków hodowany jest w najsurowszym klimacie. Nie ma chorób dziedzicznych, jedynie kilka przypadków dysplazji stawów łokciowych i biodrowych, co jest częstym problemem wśród dużych psów. Jego średnia długość życia wynosi około 11 lat. Pies bardzo dobrze znosi zimno, ale w okresach silnych upałów musi mieć zapewnione schronienie w cieniu i dużo świeżej wody.
Jeśli chodzi o pielęgnację jego sierści, mimo że jest ona bardzo gęsta, nie wymaga szczotkowania częściej niż raz w tygodniu. Traci dużo włosów w okresie linienia, w okresach zbiegających się z końcem zimy i końcem lata, i w tym okresie dobrze jest częściej go szczotkować, aby usunąć martwe włosy.
Nie ma problemów z karmieniem czy otyłością, potrzebuje obfitych i wysokobiałkowych posiłków. Odżywianie musi być kontrolowane, szczególnie w okresie wzrostu szczeniąt.
